Mersin Körfezi’nde 1 aydır kıyıya yakın bölgelerde deniz yüzeyinde köpüklenme görülürken suda görüş arasında de azalma yaşanıyor.
Yenişehir kıyısı boyunca görülen köpüklenme hakkında konuşan Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Barış Salihoğlu, Mersin Körfezi’ni Doğu Akdeniz’de kirliliğin en ağır görüldüğü bölgelerden biri olarak nitelendirdi.
Körfezin kıyılarında şu anda gözle görülür bir kirlilik olduğunu ve buradaki durumun neredeyse Marmara Denizi ile eş bedel hale geldiğini aktaran Salihoğlu, “Şu anda Mersin Körfezi’nde denize baktığınızda lakin 1,5 metreyi görebiliyorsunuz. Işık geçirgenliği çok düşmüş, çok kirli bir suyla karşı karşıyayız ve bu kirlilik oksijen düzeylerini de düşürüyor. Deniz yüzeyinde köpüklü yapılar, ağır alg patlamaları var. Şu anda içine girdiğimiz deniz sağlıklı ve keyif veren bir deniz değil. Kirli ve bulanık bir denizle karşı karşıyayız” diye konuştu.
“MÜSİLAJDAN BETER”
Özellikle aşikâr çeşitteki alglerin ağır üremesi sonrası, fizikî olarak akıntı ve rüzgarla bu köpüklenmenin oluştuğunu anlatan Salihoğlu, şöyle devam etti:
“Buradaki durum müsilajdan beter zira nitekim inanılmaz bir kirlilik yükü var, kent kirliliği çok yüksek. Yaz devrinde nüfus artışıyla birlikte evsel atıklar çok yükselmiş durumda. Büyük ırmaklardan, örneğin Seyhan Irmağı’ndan, çok önemli bir kirlilik girdisi var. Ziraî ve endüstriyel kökenli kirlilik de çok yüksek.”
Kirliliğin ana kaynağının karasal girdiler olduğunu, kent deşarjları ile etkisiz yahut yetersiz çalışan arıtma tesislerinin de kıymetli bir rol oynadığını kaydeden Salihoğlu, ırmaklardan gelen yayılı kaynaklı kirlilik yükünün de yüksek düzeyde ve ziraî ve endüstriyel uygulamalardan kaynaklandığını bildirdi.
Salihoğlu, suyun geçirgenliğinin yani insanların suyu görme kapasitesinin çok düşük, azot ve fosfor yüklerinin ise çok yüksek olduğunu, bu durumun fitoplanktonu çok düzeyde artırdığını vurguladı.
– “Hiç görülmemiş düzeylerde bir kirlilikle denizlere yükleniyoruz”
“DURUM ÇOK CİDDİ”
Açık bir deniz olan Akdeniz’deki akıntı sisteminin şu anda bu körfezleri temizleyebilecek durumda olmadığı değerlendirmesinde bulunan Salihoğlu, şunları söyledi:
“Gerçekten durum çok önemli. Deniz sistemlerini ortadan kaldırıyoruz, tabiri caizse denizleri komaya sokuyoruz. Sıcaklıklar da çok artmış durumda. Yaptığımız ölçümlerde, Mersin kenti kıyılarında deniz suyu sıcaklıkları 34 dereceleri gösteriyor. İklim değişikliğinin ve sıcaklıkların baskısı çok yüksek ve hiç görülmemiş düzeylerde bir kirlilikle denizlere yükleniyoruz. Birebir vakitte balıkçılık faaliyetleri de hiçbir halde sürdürülebilir değil.”
Enstitü olarak Mersin Büyükşehir Belediyesi ile Pak Akdeniz İçin Ekosistem Tabanlı İzleme ve İdare Planı Projesi yürüttükleri bilgisini veren Salihoğlu, farkındalık oluşturmaya çalıştıkları bu çalışmada muhakkak bir düzeye geldiklerini lakin bunun kâfi olmadığını, durumun ciddiyetinin artık herkes tarafından anlaşılması gerektiğini lisana getirdi.
“DENİZLERİN ÜSTÜNE DÜŞMEMİZ GEREKİYOR”
Akdeniz’in pak ve parlak deniziyle ünlendiğini lakin Mersin kıyılarının bu standartlardan uzak olduğunu söz eden Salihoğlu, kirliliğin dış etkenlerden değil insan davranışlarından kaynaklandığını belirtti.
Bölgedeki nüfus artışının altını çizen Salihoğlu, turizmin ağır olduğu her bölgede insan kullanımından ötürü ortaya büyük bir atık yükü çıktığından ve bu atıkların hakikat yönetilmesi gerektiğinden bahsetti.
Salihoğlu, şu tavsiyelerde bulundu:
“Kirliliğin geniş bir alanı kaplaması kelam konusu. Şu anda birden fazla atık, kolay bir ön arıtmadan sonra tüm azot ve fosfor yüküyle birlikte denize ulaşmakta. Bunların önüne geçmemiz, bir seferberlik yaklaşımıyla denizlerin üstüne düşmemiz, denizlere daha fazla dikkat etmemiz gerekiyor. Bir an evvel denizlere olan kirliliği azaltmak için bir ortaya gelmemiz, muhafaza alanları ilan etmemiz lazım. Güzel tarım uygulamalarına geçilmesi ve daha uygun planlama yapılması, endüstriyel atıkların kesinlikle arıtılarak ırmaklara verilmesi koşul. Aksi halde, toplumsal, ekonomik ve ekolojik kayıplarımız çok fazla olacak.”