Asgari fiyat artırımı için geri sayıma geçildi. Milyonların heyecanla beklediği pazarlık görüşmeleri başlıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, bugün Türk-İş Lideri Atalay ve TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ile bir ortaya gelecek.
“BİRLİKTE TAKVİME KARAR VERECEĞİZ”
Bakan Alım bahis hakkında yaptığı açıklamada, “Biz davet ettik. Türk-İş Lideri Atalay ve TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ile bir görüşme yapacağım. Görüşmede, taban fiyat konusunda yapılacak toplantıyı organize edeceğiz. Birlikte takvime karar vereceğiz” tabirlerini kullandı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN İKİ BAKANLA GÖRÜŞTÜ
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Beştepe’de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ve Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile bir toplantı gerçekleştirdi. Beştepe’deki tepede Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ve minimum fiyatla ilgili gelişmeler masaya yatırıldı. Bugün itibariyle başlayacak minimum fiyat maratonu öncesi dikkat çeken toplantı sonrası resmi bir açıklama yapılmadı.
ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari fiyatı, yasa gereği personel, patron ve hükümetten 5’er temsilci olmak üzere 15 şahıstan oluşan Minimum Fiyat Tespit Kurulu belirliyor. Kurul, yeni taban fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında dört sefer toplanıyor. Bakanlıktaki birinci toplantının akabinde Komite, personel, patron mesken sahipliğindeki toplantıların akabinde son toplantısını tekrar bakanlıkta yapıyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
MEVCUT TABAN FİYAT NE KADAR?
2022 yılının başında 4 bin 253 liraya çıkarılan taban fiyata, enflasyon nedeniyle temmuzda bir orta artırım yapılmıştı. Temmuzda alınan kararla taban fiyat 5 bin 500 lira olarak açıklanmıştı.
EN AZ YÜZDE 50 ZAM
Hükümetin üst kademelerinden gelen “çalışanları enflasyona karşı koruma” açıklamaları çerçevesinde kamuoyunda minimum fiyatın en az yüzde 50 oranında artacağı beklentisi hakim.
2023 yılında geçerli olacak taban fiyat için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı da işçilerin, işverenlerin ve kamuoyunun beklentilerini tespit etmek üzere araştırma başlattı. Türkiye genelindeki küçük, orta ve büyük ölçekli işletmeleri de kapsayacak araştırmada, taban fiyat beklentileri tespit edilerek pahalandırılacak. Derlenen anket sonuçlarının, Taban Fiyat Tespit Kurulu toplantısında kamuoyuyla paylaşılması planlanıyor.
YILBAŞI ARTIRIMI KESİN
Mevzuata nazaran taban fiyat en geç iki yılda bir olmak üzere, genelde yılda bir kez belirleniyor. Halihazırda temmuz ayında minimum fiyata gelen artırımla birlikte, yılbaşında yeni bir artırım için mecburilik bulunmasa da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Vatandaşımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz. Yılbaşında inşallah bu tabloyu yeniden kıymetlendirecek gerekeni yeniden yapacağız” açıklaması nedeniyle yeni bir artırıma kesin gözüyle bakılıyor.
8 BİN 250 TL OLABİLİR
Asgari fiyat, geçen yıl sonunda yapılan yüzde 50’lik artırım ile 4 bin 253 lira olmuştu. Enflasyondaki artış üzerine, 1 Temmuz prestijiyle minimum fiyata bir sefer daha artırım yapılmış, yüzde 30’luk bu orta artırımla net taban fiyat fiyatı 5 bin 500 liraya ulaşmıştı. Böylelikle geçen yıl minimum fiyata yapılan kümülatif artırım, yüzde 90’ı geçmiş oldu.
Geçen yılbaşında taban fiyata yapılan yüzde 50’lik artış, devlet idaresinden gelen açıklamalar ve enflasyonun bu yıl geçen seneye nazaran daha yüksek seyretmesi, bu yılbaşında da minimum fiyat için en az yüzde 50’lik bir artırım beklentisi oluşturdu. Taban fiyata yüzde 50 artırım uygulanması halinde, yeni yıl için fiyat 8 bin 250 lira olacak. Lakin 2023 Ocak ayı prestijiyle taban fiyatın bu sayısı da geçebileceği iddia ediliyor. Minimum fiyat kurulunun toplanacağı aralık ayına kadar gerçekleşecek enflasyon oranı da açıklanacak artırımda tesirli olacak.
Asgari fiyat, pek çok ödemenin hesaplanmasında referans kıymet olarak kabul edildiği için, kamu maliyesi için kritik ehemmiyet taşıyor. Yeni minimum fiyatla birlikte yine düzenlenecek hesaplamaların ortasında toplumsal güvenlik primleri, genel sıhhat sigortası primi, kıdem tazminatı, askerlik ve yurt dışı borçlanması, işsizlik maaşı, konutta bakım fiyatı, 65 yaş ve engelli aylığı bulunuyor.