İnsanlarda, hayvanlardan farklı olarak saçın emeli ve fonksiyonu tartışmalı. Lakin saç, estetik bir araç ve kelamsız bir bağlantı aracıdır. Saçımızın hali ve rengi fizikî görünümümüzü değiştirebilir ve beden imajımızı etkileyebilir. Saç renkleri siyah, kahverengi, kızıl ya da sarı üzere farklı renklerde olsa da vakitle, yavaş yavaş griye sonra da beyaza döner.
Habertürk’te yer alan habere nazaran, Dermatolog Doç. Dr. Shilpi Khetarpal, “Saç beyazlaması, bilhassa erken ortaya çıkarsa kişinin özgüvenini etkileyebilecek yaşlılık belirtisi olarak algılanır” dedi.
Khetarpal, “Saç köklerinde, saça rengini veren melanin isimli bir pigment üreten melanosit kök hücreleri bulunur. Melanositler, muhakkak bir mühlet melanin yapmaya devam ederler. İki cins melanin vardır: eumelanin ve feomelanin. Saç rengindeki çeşitlilik, siyah-kahverengi eumelanin ve kırmızı-kahverengi feomelaninin ölçü ve oranından kaynaklanır. Muhakkak bir reseptördeki (melanokortin-1 yahut MC1R) bir mutasyon ise kızıl saça yol açar. Yaşlandıkça, melanin üreten hücreler, apoptoz yahut programlanmış hücre mevti ismi verilen bir fenomenden geçerek saçın gri yahut beyaza dönmesine neden olur” diye konuştu.
Khetarpal, yaş dışında da saç renginde değişiklik olabileceğini vurgulayarak, şunları söyledi: “Bir kişinin saçının ne vakit renk değiştirmeye başlayacağını öbür faktörler de belirleyebilir. Birincisi genetiktir – şayet ebeveynlerinizin saçı erken yaşta beyazlamaya başladıysa, sizin de saçlarınızın erken beyazlama ihtimali vardır. Etnik kökenin de bunda rolü vardır. Beyaz ırkta Afrikalı Amerikalılara kıyasla beyazlama daha erken ortaya çıkıyor. Bir araştırma, ortalama saç beyazlama yaşının Afrikalı Amerikalılarda 44 iken, Kafkasyalılarda 34 olduğunu gösterdi.
Diğer bir sebep ise gerilimdir. Kronik gerilimin beden üzerinde birçok tesiri olabilir ve saç da bir istisna değildir. 2013 yılında yapılan bir araştırma, farelerde gerilim ve saçın beyazlaması ortasında bir bağlantı olduğunu gösterdi. Teori, melanositlerin gerilim altında tükendiğidir. Genetik, grileşmede daha büyük bir faktör üzere görünse de, gerilim buna katkıda bulunabilir” diye konuştu.
Diğer bir sebep ise gerilimdir. Kronik gerilimin beden üzerinde birçok tesiri olabilir ve saç da bir istisna değildir. 2013 yılında yapılan bir araştırma, farelerde gerilim ve saçın beyazlaması ortasında bir bağ olduğunu gösterdi. Teori, melanositlerin gerilim altında tükendiğidir. Genetik, grileşmede daha büyük bir faktör üzere görünse de, gerilim buna katkıda bulunabilir” diye konuştu.
İyi bir diyetin, gerilimin saç üzerindeki birtakım olumsuz tesirlerini bilakis çevirebileceğini vurgulayan Khetarpal, “Balık, zeytinyağı, taze meyve ve sebzeler üzere antioksidan kaynakları yüksek bir diyet oksidatif gerilimi azaltabilir. Beyazlaşmaya neden olduğu bilinen başka faktörler ortasında sigara ve beslenme eksiklikleri (D vitamini, B12 yahut ferritin gibi) bulunur. Bu durumlarda, eksikliğin düzeltilmesinin saça pigment yahut rengin bir kısmını geri kazandırdığı gösterilmiştir. Saçları sağlıklı tutmak için protein açısından güçlü, bol ölçüde meyve ve zerzevat içeren istikrarlı bir diyet yapın; ve idman yahut meditasyonla gerilimi azaltın” dedi.